جی آر سی (GRC) یا همان بتن مسلح شده با الیاف شیشه، یکی از متریال های ساختمانی پیشرفته و البته در ایران نوین است که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از معماران و مهندسان قرار گرفته است. این نوع نما به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش از جمله وزن سبک(به واسطه ضخامت کم)، مقاومت بالا و انعطاف‌پذیری در طراحی، جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان‌سازی پیدا کرده است. نصب نمای GRC به دقت و رعایت مراحل خاصی نیاز دارد که در این مقاله به توضیح کامل آن خواهیم پرداخت.
آماده‌سازی اولیه برای نصب نمای GRC یکی از مراحل حیاتی و بسیار مهم در فرآیند نصب این نوع نماها است. نمای GRC به دلیل ویژگی‌های برجسته‌ای همچون وزن سبک، مقاومت بالا در برابر شرایط جوی و انعطاف‌پذیری در طراحی، به یکی از گزینه‌های محبوب در صنعت ساختمان‌سازی تبدیل شده است. با این حال، موفقیت در نصب این نما بستگی زیادی به آماده‌سازی دقیق و درست سطح زیرین و طراحی اولیه دارد. در این بخش، به بررسی مراحل و نکات کلیدی در آماده‌سازی اولیه برای نصب نمای GRC می‌پردازیم تا با رعایت این موارد، از ایجاد مشکلات احتمالی در مراحل بعدی جلوگیری شود و نصب نمایی با کیفیت و پایدار تضمین گردد.
مجموعه اقدامات لازم برای نصب نمای GFRC شامل دو بخش کلی اقدامات اولیه یا همان طراحی سازه و طراحی معماری می باشد و قدم نخست اقدامات مربوط به نصب نمای GFRC می باشد.
قبل از هرچیز می بایست سازه ساختمان با درنظر گیری وزن پوسته GFRC طراحی و المان های تیر و ستون ساختمان مطابق با بار وارد شده به سازه طراحی گردند. تا پس از نصب پنل های جی آر سی مشکلی از این بابت سازه را تحت اشعاع قرار ندهد.
پیش از هرچیز معماران می بایست برخی از الزامات حیاتی در طراحی نمای GFRC را مد نظر قراردهند.
حتما یکی از مهمترین موارد در اجرای هر نمای خشک بخش خدمات فنی مهندسی آن می باشد. اولین اقدام در بخش خدمات فنی مهندسی بررسی وضع موجود و برداشت نقشه های چون ساخت AS-BUILT و ترسیم آن می باشد که خطوط پروژه و خطاهای پروژه مورد ارزیابی قرار بگیرند. تیم نقشه برداری شرکت سورین با استفاده از دوربین نقشه برداری توتال استیشن و بهره گیری از کادر مجرب اقدام به تهیه نقشه های ازبیلت و ایجاد چک پوینت بر روی نما و پس از آن پیاده سازی و آماده سازی فایل به منظور تهیه نقشه های شاپ می نماید.
از آنجا که قطعات GFRC می بایست بر روی سازه الحاقی نصب گردند، حتما زیرسازی قطعات و طراحی سازه الحاقی بر اساس بارهای های وارد شده به ساختمان همچون بار باد، زلزله، بار تغییرات دمایی و ... طراحی و بر مبنای آیین نامه 2800، مباحث ششم، نهم و دهم مقررات ملی ساختمان و دستورالعمل طراحی سازه اي و الزامات و ضوابط714، طراحی و کنترل می گردد.
دیتیل دیزاین و مهندسی نما، یکی از حیاتی ترین فرآینند های تهیه، تولید و اجرای نمای جی آر سی می باشد. بر همین اساس تیم مهندسی نمای شرکت مبتکر بتن سورین باتوجه به شرایط پروژه، شرایط نصب و امکانات موجود و محدودیت های نصبی، برای هر پروژه ای به صورت جداگانه اقدام به دیتیل دیزان و طراحی اتصالات و تهیه پروسیژر نصب می نمایند تا نتیجه کار، به ایده آل ترین شکل ممکن اجرا گردد.
پس از تهیه نقشه ازبیلت(چون ساخت)، دیتیل دیزاین و طراحی سازه الحاقی می بایست نقشه های شاپ و فاز اجرایی، پلاک بندی نما و ابعاد قطعات طراحی و محاسبه گردند. همچنین لیستوفر قطعات نمای GFRC و تهیه لیست آهن آلات زیرسازی از دیگر اقدامات در این مرحله می باشد.
پس از تهیه نقشه های شاپ و پلاک بندی نما، ابعاد دقیق قالب مشخص می گردد که لازمه ساخت قالب ها مهندسی نقشه های قالب و تهیه نقشه های آن به کمک نرم افزارهای تخصصی این حوزه همچون Ctaia می باشد.
پس از تهیه نقشه های شاپ و اجرایی، این نقشه ها به تیم مهندسی و اجرای شرکت سورین به منظور پیاده سازی ارجاع و این تیم بررسی و سپس به منظور پیاده سازی تایید می نماید. در این مرحله مطابق با نقشه های شاپ پلیت کوبی و نصب تیر و ستون های سازه های الحاقی به کمک تیم نقشه برداری و چک پوینت های مشخص شده بر روی سازه پیاده سازی می گردد. بدیهی است زیرسازی انجام گرفته به صورت مرحله به مرحله به تیم مشاور و کارفرمایی تحویل و پرمیت شروع مرحله ی بعدی اخذ می گردد.
بعد از نصب قوطی‌های فلزی و اخذ پرمیت و اجازه شروع نصب پنل های جی آر سی، این پنل ها باتوجه به پروسیژر نصب و دیتیل دیزاین صورت گرفته و مطابق با اولیت و زمان بندی پروژه توسط تیم تخصصی نصب این شرکت شروع به نصب می گردد. بدیهی است، نصب قطعات جی آر سی نیاز به دقت بالا و استفاده از تجهیزات مناسب دارد.
یکی از نکات بسیار مهم در نصب نمای GRC، کنترل کیفیت در تمامی مراحل است. باید در هر مرحله از نصب، کیفیت قطعات، اتصالات و کارهای انجام شده بررسی و تایید شود. این کار می‌تواند با انجام تست‌های مختلف و بازرسی‌های دوره‌ای صورت گیرد.
در نصب نمای GRC، رعایت استانداردها و دستورالعمل‌های فنی بسیار حائز اهمیت است. این استانداردها شامل مواردی مانند استفاده از متریال مناسب، دستورالعمل های مربوط به جوشکاری و تست های مخرب و غیر مخرب جوش، دستورالعمل های نصب و رواداری های مجاز و همچنین محاسبات دیتیل های اتصال قطعات جی آر سی می باشد.
نصب نمای GRC (بتن مسلح با الیاف شیشه) امروز به‌عنوان یکی از راهکارهای مدرن و علمی در صنعت ساختمان‌سازی شناخته می‌شود. این متریال به دلیل ویژگی‌هایی مانند وزن سبک، دوام بالا، مقاومت در برابر شرایط جوی و انعطاف‌پذیری معماری توانسته جایگاه ویژه‌ای در پروژه‌های شاخص معماری به دست آورد. اما دستیابی به کیفیت واقعی و ماندگار در اجرای نمای GRC تنها زمانی ممکن است که تمامی مراحل نصب—from طراحی اولیه تا دیتیل دیزاین، شاسی‌کشی، قالب‌سازی و نصب نهایی—با رعایت دقیق استانداردهای فنی و دستورالعمل‌های بین‌المللی انجام شود.
در این میان، شرکت دانش‌بنیان مبتکر بتن سورین با در اختیار داشتن تیمی از مهندسان مجرب، متخصصان نما و نیروهای اجرایی آموزش‌دیده، توانسته صفر تا صد فرآیند طراحی و نصب نمای GRC را در داخل و خارج از کشور با موفقیت به انجام برساند. این مجموعه با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن، نرم‌افزارهای تخصصی و پایبندی به آیین‌نامه‌های ملی و بین‌المللی، پروژه‌های بزرگی همچون نمای مجتمع کانون وکلای گرگان را به ثمر رسانده است.
انتخاب نمای GRC با اجرای حرفه‌ای، نه تنها زیبایی و شکوه معماری را تضمین می‌کند، بلکه دوام، ایمنی و ارزش افزوده پایدار را نیز برای ساختمان به همراه دارد. بنابراین، اگر به دنبال نمایی مدرن، مقاوم و منطبق بر استانداردهای جهانی هستید، همکاری با تیم تخصصی مبتکر بتن سورین می‌تواند بهترین انتخاب برای پروژه‌های ساختمانی شما باشد.
نصب نمای GRC شامل چند مرحله اصلی است: برداشت نقشه‌های چون ساخت (As-Built)، طراحی زیرسازی و سازه الحاقی، دیتیل دیزاین (Detail Design)، تهیه نقشه‌های شاپ، شاسی‌کشی و زیرسازی فلزی، و در نهایت نصب قطعات GRC مطابق دستورالعمل‌ها و استانداردهای فنی.
بله، اما باید سازه اصلی ساختمان ظرفیت باربری قطعات GRC را داشته باشد. همچنین طراحی سازه و معماری باید از ابتدا با در نظر گرفتن بار ناشی از پوسته GRC انجام شود.
• رعایت ضوابط شهرسازی و میزان پیش‌آمدگی نما
• مدولار بودن طراحی برای کاهش هزینه قالب‌سازی
• توجه به امکانات پروژه (مانند وجود تاور کرین و جرثقیل)
زیرسازی به‌عنوان تکیه‌گاه قطعات GRC عمل می‌کند و باید با دقت بالا مطابق با نقشه‌های شاپ و دیتیل‌های اجرایی نصب شود. طراحی زیرسازی باید بر اساس آیین‌نامه 2800 و مباحث مقررات ملی ساختمان انجام گیرد.
زیرا دیتیل دیزاین تعیین‌کننده نوع اتصالات، نحوه نصب، تحمل بارها و هماهنگی با شرایط خاص هر پروژه است. اجرای موفق و بدون مشکل نما وابسته به دیتیل‌های دقیق و استاندارد است.
کنترل کیفیت شامل بررسی ابعاد و تلورانس‌ها، کنترل جوشکاری‌ها، تست‌های مخرب و غیرمخرب (NDT) و بازرسی‌های دوره‌ای در مراحل زیرسازی و نصب است.
رعایت آیین‌نامه 2800، مباحث ششم، نهم و دهم مقررات ملی ساختمان، دستورالعمل‌های طراحی سازه‌ای و استانداردهای GRCA (Glassfibre Reinforced Concrete Association).
تجهیزاتی مانند تاور کرین، جرثقیل، ابزارهای جوشکاری استاندارد، تجهیزات نقشه‌برداری (توتال استیشن)، و ابزارهای دستی برای نصب دقیق پنل‌ها.
به عواملی مانند ابعاد و مدولار بودن طراحی نما، پیچیدگی دیتیل‌ها، امکانات پروژه، میزان زیرسازی و نوع اتصالات.
در صورت طراحی اصولی، نصب صحیح و نگهداری مناسب، نمای GRC می‌تواند بیش از 40 سال دوام داشته باشد و در برابر شرایط جوی مقاوم باقی بماند.
